يُسَبِّحُ لِلَّهِ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الْأَرْضِ الْمَلِكِ الْقُدُّوسِ الْعَزِيزِ الْحَكِيمِ (1)

آنچه در آسمان‌ها و آنچه در زمین است، خدا را تسبیح می‌گویند و او را به پاکی از هر عیب و نقصی یاد می‌کنند; همو که فرمانروای هستی و پیراسته از نیازمندی و مقتدرِ شکست ناپذیری است که کارهایش همه از روی حکمت است.

هُوَ الَّذِي بَعَثَ فِي الْأُمِّيِّينَ رَسُولًا مِنْهُمْ يَتْلُو عَلَيْهِمْ آيَاتِهِ وَيُزَكِّيهِمْ وَيُعَلِّمُهُمُ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَإِنْ كَانُوا مِنْ قَبْلُ لَفِي ضَلَالٍ مُبِينٍ (2)

اوست که در میان مردم عرب که خواندن و نوشتن نمی‌دانستند، پیامبری از خودشان برانگیخت; پیامبری که آیات خدا را بر آنان تلاوت می‌کند و آنان را به وسیله کارهای شایسته و اخلاق نیکو رشد می‌دهد و قرآن و معارف آن را به ایشان می‌آموزد، و آنان قطعاً پیش از این در گمراهی آشکاری فرو رفته بودند.

وَآخَرِينَ مِنْهُمْ لَمَّا يَلْحَقُوا بِهِمْ ۚ وَهُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ (3)

و نیز برای جمعیت دیگری از آن مردم که هنوز به ایشان نپیوسته‌اند آن پیامبر را به رسالت برانگیخت. و خداست که اراده اش غالب و کارهایش همه براساس حکمت است.

ذَٰلِكَ فَضْلُ اللَّهِ يُؤْتِيهِ مَنْ يَشَاءُ ۚ وَاللَّهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِيمِ (4)

این بعثت فضل خداست که آن را به هر که بخواهد عطا می‌کند، و او خواسته است که آن را به محمّد ارزانی دارد، و خدا دارای تفضّلی بزرگ است.

مَثَلُ الَّذِينَ حُمِّلُوا التَّوْرَاةَ ثُمَّ لَمْ يَحْمِلُوهَا كَمَثَلِ الْحِمَارِ يَحْمِلُ أَسْفَارًا ۚ بِئْسَ مَثَلُ الْقَوْمِ الَّذِينَ كَذَّبُوا بِآيَاتِ اللَّهِ ۚ وَاللَّهُ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ (5)

داستان کسانی که احکام و معارف تورات به آنان آموخته و بر عهده آنان نهاده شد ولی به آن عمل نکردند و به مقصد نرساندند، همچون داستان الاغ است که کتابهایی را بر پشت خود میبَرَد و از حمل کردن آنها جز خستگی نصیبی ندارد. بد است داستان مردمی که آیات خدا را دروغ شمردند. آنان ستمکارند و خدا مردم ستمکار را هدایت نمی‌کند.

قُلْ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ هَادُوا إِنْ زَعَمْتُمْ أَنَّكُمْ أَوْلِيَاءُ لِلَّهِ مِنْ دُونِ النَّاسِ فَتَمَنَّوُا الْمَوْتَ إِنْ كُنْتُمْ صَادِقِينَ (6)

بگو: ای یهودیان، اگر تصوّر می‌کنید که شما دوستان خدایید نه مردم دیگر، اگر راست می‌گویید تمنّای مرگ کنید تا به دیدار خدا نایل شوید، چرا که دوست شیفته دیدار دوست خویش است.

وَلَا يَتَمَنَّوْنَهُ أَبَدًا بِمَا قَدَّمَتْ أَيْدِيهِمْ ۚ وَاللَّهُ عَلِيمٌ بِالظَّالِمِينَ (7)

ولی به سبب گناهانی که پیش فرستاده و ستم‌هایی که کرده‌اند هرگز تمنّای مرگ نخواهند کرد، و خدا به حال ستمکاران به خوبی داناست.

قُلْ إِنَّ الْمَوْتَ الَّذِي تَفِرُّونَ مِنْهُ فَإِنَّهُ مُلَاقِيكُمْ ۖ ثُمَّ تُرَدُّونَ إِلَىٰ عَالِمِ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ فَيُنَبِّئُكُمْ بِمَا كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ (8)

بگو: مرگی که از آن می‌گریزید قطعاً به دیدار شما خواهد آمد، سپس به سوی آن دانای نهان و آشکار باز گردانده می‌شوید، آن گاه شما را به حقیقت و پی آمدهای ناگوار آنچه می‌کردید، آگاه خواهد ساخت.

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذَا نُودِيَ لِلصَّلَاةِ مِنْ يَوْمِ الْجُمُعَةِ فَاسْعَوْا إِلَىٰ ذِكْرِ اللَّهِ وَذَرُوا الْبَيْعَ ۚ ذَٰلِكُمْ خَيْرٌ لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ تَعْلَمُونَ (9)

ای کسانی که ایمان آورده‌اید، چون در روز جمعه برای نماز جمعه بانگ اذان داده شد، به سوی نماز که ذکر خداست بشتابید و داد و ستد و دیگر کارها را واگذارید. این برای شما بهتر است اگر بدانید.

فَإِذَا قُضِيَتِ الصَّلَاةُ فَانْتَشِرُوا فِي الْأَرْضِ وَابْتَغُوا مِنْ فَضْلِ اللَّهِ وَاذْكُرُوا اللَّهَ كَثِيرًا لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ (10)

پس وقتی نماز جمعه گزارده شد، رواست که در زمین پراکنده شوید و از فضل خدا بجویید (در پی دستیابی به عطایای دنیوی و اخروی خدا برآیید) و خدا را بسیار یاد کنید، باشد که سعادتمند شوید.

وَإِذَا رَأَوْا تِجَارَةً أَوْ لَهْوًا انْفَضُّوا إِلَيْهَا وَتَرَكُوكَ قَائِمًا ۚ قُلْ مَا عِنْدَ اللَّهِ خَيْرٌ مِنَ اللَّهْوِ وَمِنَ التِّجَارَةِ ۚ وَاللَّهُ خَيْرُ الرَّازِقِينَ (11)

ای پیامبر، قدرناشناسانِ معارف دینی چون داد و ستدی یا طبل و دهلی را ببینند، به سوی آن روی می‌آورند و پراکنده می‌شوند و تو را در حالی که به قرائت خطبه نماز جمعه ایستاده‌ای رها می‌کنند. بگو: پاداشی که نزد خداست از آن طبل و دهل و از آن داد و ستد بهتر است، و خداوند بهترین روزی دهندگان است.