وَالنَّجْمِ إِذَا هَوَىٰ (1)

سوگند به ستاره آن گاه که در افق فرو شود،

مَا ضَلَّ صَاحِبُكُمْ وَمَا غَوَىٰ (2)

که همنشین شما محمّد نه از راه راست منحرف شده و نه در تشخیص حقیقت دچار خطا گردیده است.

وَمَا يَنْطِقُ عَنِ الْهَوَىٰ (3)

او به رأی خویش چیزی به نام قرآن برای شما نمی‌خواند.

إِنْ هُوَ إِلَّا وَحْيٌ يُوحَىٰ (4)

آن نیست مگر وحیی که از جانب خدا به او می‌رسد.

عَلَّمَهُ شَدِيدُ الْقُوَىٰ (5)

جبریل، آن فرشته برخوردار از نیروهای سخت و پایدار، قرآن را به او آموخت.

ذُو مِرَّةٍ فَاسْتَوَىٰ (6)

همو که از خرد و اندیشه‌ای استوار برخوردار است، او در چهره واقعی خود بر پیامبر ظاهر شد و ایستاد.

وَهُوَ بِالْأُفُقِ الْأَعْلَىٰ (7)

آنگاه که در بالاترین کناره آسمان بود.

ثُمَّ دَنَا فَتَدَلَّىٰ (8)

سپس به پیامبر نزدیک شد، پس خود را به او رسانید تا او را بگیرد و به آسمان‌ها ببرد.

فَكَانَ قَابَ قَوْسَيْنِ أَوْ أَدْنَىٰ (9)

چنان نزدیک شد که فاصله آن دو به اندازه دو کمان یا نزدیک‌تر بود.

فَأَوْحَىٰ إِلَىٰ عَبْدِهِ مَا أَوْحَىٰ (10)

پس به پیامبر که بنده خدا بود، وحی کرد آنچه را وحی کرد.

مَا كَذَبَ الْفُؤَادُ مَا رَأَىٰ (11)

پیامبر آن را در دل دید و دریافت و دلش آنچه را دید به خطا ندید.

أَفَتُمَارُونَهُ عَلَىٰ مَا يَرَىٰ (12)

آیا با او درباره آنچه می‌بیند مجادله می‌کنید، و اصرار دارید او خلاف آنچه را به عیان می‌بیند ادعا کند؟

وَلَقَدْ رَآهُ نَزْلَةً أُخْرَىٰ (13)

او جبرئیل را در فرودی دیگر نیز در چهره واقعی اش مشاهده کرد.

عِنْدَ سِدْرَةِ الْمُنْتَهَىٰ (14)

نزدیک آن درخت کُنار که در انتهای آسمان هاست;

عِنْدَهَا جَنَّةُ الْمَأْوَىٰ (15)

که بهشت، جایگاه همیشگی مؤمنان نزدیک آن درخت است;

إِذْ يَغْشَى السِّدْرَةَ مَا يَغْشَىٰ (16)

آن گاه که درخت کُنار را فراگرفت آنچه آن را فراگرفت.

مَا زَاغَ الْبَصَرُ وَمَا طَغَىٰ (17)

دیده پیامبر نه منحرف شد که حقیقت را دگرگون بیند و نه از حد گذشت تا سراب را حقیقت انگارد.

لَقَدْ رَأَىٰ مِنْ آيَاتِ رَبِّهِ الْكُبْرَىٰ (18)

سوگند یاد می‌کنم که او بخشی از بزرگ‌ترین نشانه‌های پروردگارش را مشاهده کرد.

أَفَرَأَيْتُمُ اللَّاتَ وَالْعُزَّىٰ (19)

ای مشرکان، اینک با روشن شدن حقّانیت پیامبر، از بُتان خود، لات و عزّی به من خبر دهید;

وَمَنَاةَ الثَّالِثَةَ الْأُخْرَىٰ (20)

و از مَنات، آن دیگری که سوّمین آنهاست،

أَلَكُمُ الذَّكَرُ وَلَهُ الْأُنْثَىٰ (21)

آیا اینها را تندیس دختران خدا می‌پندارید؟ آیا پسر از آنِ شما و دختر از آنِ اوست؟

تِلْكَ إِذًا قِسْمَةٌ ضِيزَىٰ (22)

این تقسیم، بدین صورت، تقسیمی ستمکارانه و نابرابر است.

إِنْ هِيَ إِلَّا أَسْمَاءٌ سَمَّيْتُمُوهَا أَنْتُمْ وَآبَاؤُكُمْ مَا أَنْزَلَ اللَّهُ بِهَا مِنْ سُلْطَانٍ ۚ إِنْ يَتَّبِعُونَ إِلَّا الظَّنَّ وَمَا تَهْوَى الْأَنْفُسُ ۖ وَلَقَدْ جَاءَهُمْ مِنْ رَبِّهِمُ الْهُدَىٰ (23)

اینها جز نام‌هایی بی اساس نیستند که شما و پدرانتان بر آنها نهاده‌اید (یکی را خدای آسمان‌ها و دیگری را خدای زمین و آن دیگری را خدای باران نامیده‌اید.) خداوند برهانی که بتوان با آن بر ربوبیّت و الوهیّت آنها استدلال کرد، فرو نفرستاده است. مشرکان در مورد معبودانشان جز از پندار خود و آنچه هوای نفسشان بدان تمایل دارد، پیروی نمی‌کنند، در صورتی که قرآن که به حق راهنمای خلق است، از سوی پروردگارشان برای آنان آمده است.

أَمْ لِلْإِنْسَانِ مَا تَمَنَّىٰ (24)

مگر آدمی هر چه را آرزو کند ـ به صِرف آرزو کردن ـ به دست خواهد آورد که اینان با آرزوی شفاعت فرشتگان یا خدا بودن معبودانشان، به شفاعت آنها دل بسته و خدایی آنها را باور کرده‌اند؟

فَلِلَّهِ الْآخِرَةُ وَالْأُولَىٰ (25)

جهان آخرت و سرای دنیا تنها از آنِ خداست و او را در مُلکش شریکی نیست، پس چگونه ممکن است آرزوی مشرکان تحقق یابد؟

۞ وَكَمْ مِنْ مَلَكٍ فِي السَّمَاوَاتِ لَا تُغْنِي شَفَاعَتُهُمْ شَيْئًا إِلَّا مِنْ بَعْدِ أَنْ يَأْذَنَ اللَّهُ لِمَنْ يَشَاءُ وَيَرْضَىٰ (26)

و چه بسیار فرشتگانی که در آسمان‌ها [و درمقام قرب الهی] هستند و شفاعتشان هیچ سودی ندارد، و هیچ کاری از آنان ساخته نیست، مگر پس از آن که خدا به کسی از آنان که بخواهد و بپسندد رخصت دهد.

إِنَّ الَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ لَيُسَمُّونَ الْمَلَائِكَةَ تَسْمِيَةَ الْأُنْثَىٰ (27)

این مشرکان که سرای آخرت را باور ندارند، فرشتگان را دختران خدا می‌شمرند و آنها را با نام‌هایی که ویژه زنان است، نامگذاری می‌کنند.

وَمَا لَهُمْ بِهِ مِنْ عِلْمٍ ۖ إِنْ يَتَّبِعُونَ إِلَّا الظَّنَّ ۖ وَإِنَّ الظَّنَّ لَا يُغْنِي مِنَ الْحَقِّ شَيْئًا (28)

آنان به این اعتقادشان هیچ دانشی ندارند و تنها از وهم و خیال خود پیروی می‌کنند، و قطعاً گمان ـ تا چه رسد به وهم و خیال ـ برای دستیابی به حق هرگز بسنده نیست.

فَأَعْرِضْ عَنْ مَنْ تَوَلَّىٰ عَنْ ذِكْرِنَا وَلَمْ يُرِدْ إِلَّا الْحَيَاةَ الدُّنْيَا (29)

اینک، چون از یاد ما روی برتافتند و جز زندگی دنیا را نخواستند از آنان روی بگردان و کارشان را به خدا واگذار.

ذَٰلِكَ مَبْلَغُهُمْ مِنَ الْعِلْمِ ۚ إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعْلَمُ بِمَنْ ضَلَّ عَنْ سَبِيلِهِ وَهُوَ أَعْلَمُ بِمَنِ اهْتَدَىٰ (30)

این منتهای دانش آنان است که تنها درباره دنیا می‌اندیشند. قطعاً پروردگار تو به کسی که از راه او دور گشته و به بیراهه افتاده داناتر است، و او به آن که هدایت یافته و راه او را پیموده نیز آگاه‌تر است.

وَلِلَّهِ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الْأَرْضِ لِيَجْزِيَ الَّذِينَ أَسَاءُوا بِمَا عَمِلُوا وَيَجْزِيَ الَّذِينَ أَحْسَنُوا بِالْحُسْنَى (31)

و هر چه در آسمان‌ها و هر چه در زمین است از آنِ خداست; پس او را سزد که بشر را بیافریند و امرشان را تدبیر کند، تا کسانی را که بد کرده‌اند به آنچه کرده‌اند کیفر کند و کسانی را که نیکی نموده‌اند به نیکوترین پاداش سزا دهد.

الَّذِينَ يَجْتَنِبُونَ كَبَائِرَ الْإِثْمِ وَالْفَوَاحِشَ إِلَّا اللَّمَمَ ۚ إِنَّ رَبَّكَ وَاسِعُ الْمَغْفِرَةِ ۚ هُوَ أَعْلَمُ بِكُمْ إِذْ أَنْشَأَكُمْ مِنَ الْأَرْضِ وَإِذْ أَنْتُمْ أَجِنَّةٌ فِي بُطُونِ أُمَّهَاتِكُمْ ۖ فَلَا تُزَكُّوا أَنْفُسَكُمْ ۖ هُوَ أَعْلَمُ بِمَنِ اتَّقَىٰ (32)

نیکوکاران کسانی اند که از گناهان بزرگ و از کارهای قبیح خودداری می‌کنند، مگر گناهی که هر از گاهی بدان مبتلا شوند. قطعاً پروردگار را آمرزشی گسترده است و سزد که گنهکاران به درگاه او توبه کنند. او آن گاه که شما را از عناصر زمینی پدید آورد و پرورش داد تا به صورت نطفه در رحم‌ها قرار گرفتید، و نیز آن گاه که شما به صورت جنین در شکم مادرانتان بودید، از هر کس به شما آگاه‌تر بود. پس خویشتن را به پاکی و پیراستگی نستایید. او به آن کسی که تقوا پیشه نموده است داناتر است.

أَفَرَأَيْتَ الَّذِي تَوَلَّىٰ (33)

اینک به من خبر ده، از آن کس که از انفاق روی گردانید،

وَأَعْطَىٰ قَلِيلًا وَأَكْدَىٰ (34)

و اندکی از مال خود را در راه خدا داد و سپس از آن هم دریغ ورزید،

أَعِنْدَهُ عِلْمُ الْغَيْبِ فَهُوَ يَرَىٰ (35)

آیا علم غیب نزد اوست و آینده خود را می‌بیند که اگر انفاق کند تهیدست می‌شود؟

أَمْ لَمْ يُنَبَّأْ بِمَا فِي صُحُفِ مُوسَىٰ (36)

مگر او را به آن پندها و حکمت‌ها که در نوشته‌های نازل شده بر موسی (تورات) است، آگاه نکرده‌اند؟

وَإِبْرَاهِيمَ الَّذِي وَفَّىٰ (37)

آیا او را به آنچه در کتاب‌های نازل شده بر ابراهیم است، آگاه نکرده‌اند؟ همان که به وظیفه اش به خوبی وفا کرد.

أَلَّا تَزِرُ وَازِرَةٌ وِزْرَ أُخْرَىٰ (38)

آیا در آنها این حقیقت نیامده است که هیچ گنهکاری بار گناه دیگری را بر دوش نمی‌گیرد؟ پس چگونه سخن آن کس را که گفت: تو انفاق مکن، من گناهانت را برعهده می‌گیرم باور کرده است؟

وَأَنْ لَيْسَ لِلْإِنْسَانِ إِلَّا مَا سَعَىٰ (39)

مگر در کتاب‌های ابراهیم و موسی این حقیقت بیان نشده است که برای انسان جز آنچه برای به دست آوردنش تلاش کرده است چیزی نیست؟

وَأَنَّ سَعْيَهُ سَوْفَ يُرَىٰ (40)

و این که تلاشش در قیامت ـ که دیری نمی‌گذرد ـ مشاهده خواهد شد.

ثُمَّ يُجْزَاهُ الْجَزَاءَ الْأَوْفَىٰ (41)

سپس در برابر عملش کاملترین سزا را به او خواهند داد.

وَأَنَّ إِلَىٰ رَبِّكَ الْمُنْتَهَىٰ (42)

و این که همه چیز به پروردگارت منتهی می‌شود.

وَأَنَّهُ هُوَ أَضْحَكَ وَأَبْكَىٰ (43)

و این که تنها اوست که خندیدن و گریستن را در آدمیان پدید آورده است.

وَأَنَّهُ هُوَ أَمَاتَ وَأَحْيَا (44)

و این که تنها اوست که میرانده و حیات بخشیده است.

وَأَنَّهُ خَلَقَ الزَّوْجَيْنِ الذَّكَرَ وَالْأُنْثَىٰ (45)

و این که خداست که دو گونه نر و ماده را آفریده است،

مِنْ نُطْفَةٍ إِذَا تُمْنَىٰ (46)

از نطفه، آن گاه که در رحم ریخته می‌شود.

وَأَنَّ عَلَيْهِ النَّشْأَةَ الْأُخْرَىٰ (47)

و این که آفرینشِ دیگر (پدید آوردن سرای آخرت) برعهده اوست.

وَأَنَّهُ هُوَ أَغْنَىٰ وَأَقْنَىٰ (48)

و این که اوست که توانگری داده و دولت و مکنت بخشیده است.

وَأَنَّهُ هُوَ رَبُّ الشِّعْرَىٰ (49)

و این که اوست پروردگار ستاره (شِعری).

وَأَنَّهُ أَهْلَكَ عَادًا الْأُولَىٰ (50)

و این که اوست که قوم هود، عادِ نخستین را به عذاب هلاک ساخت.

وَثَمُودَ فَمَا أَبْقَىٰ (51)

و نیز قوم ثمود را، و هیچ یک از کافرانِ آن قوم را باقی نگذاشت.

وَقَوْمَ نُوحٍ مِنْ قَبْلُ ۖ إِنَّهُمْ كَانُوا هُمْ أَظْلَمَ وَأَطْغَىٰ (52)

و قوم نوح را نیز پیش از عادیان و ثمودیان نابود کرد. آنان از قوم عاد و ثمود ستمکارتر و سرکش‌تر بودند.

وَالْمُؤْتَفِكَةَ أَهْوَىٰ (53)

و شهرهای زیر و زبر شده قوم لوط را در هم فرو ریخت.

فَغَشَّاهَا مَا غَشَّىٰ (54)

و بر آنها پوشانید عذابی را که پوشانید.

فَبِأَيِّ آلَاءِ رَبِّكَ تَتَمَارَىٰ (55)

پس ای انسان، در کدام یک از نعمت‌های پروردگارت تردید روا می‌داری؟

هَٰذَا نَذِيرٌ مِنَ النُّذُرِ الْأُولَىٰ (56)

این قرآن هشداری است از جمله هشدارهای نخستین.

أَزِفَتِ الْآزِفَةُ (57)

[هشدار می‌دهد که [رستاخیز نزدیک شده است.

لَيْسَ لَهَا مِنْ دُونِ اللَّهِ كَاشِفَةٌ (58)

و جز خدا هیچ کس قادر نیست عذاب آن را برطرف کند.

أَفَمِنْ هَٰذَا الْحَدِيثِ تَعْجَبُونَ (59)

پس چرا از این سخن که شما را به نجات از عذاب رستاخیز فرا می‌خواند در شگفت شده‌اید و آن را انکار می‌کنید؟

وَتَضْحَكُونَ وَلَا تَبْكُونَ (60)

چرا آن را به استهزا گرفته‌اید و به آن می‌خندید و به حال خود نمی‌گریید؟

وَأَنْتُمْ سَامِدُونَ (61)

و به بیهودگی روزگار می‌گذرانید؟

فَاسْجُدُوا لِلَّهِ وَاعْبُدُوا ۩ (62)

آری، از آن روی که خدا پروردگار شماست و رستاخیز در انتظارتان، پس خدا را سجده کنید و او را بپرستید تا عذاب آن روز را از شما بگرداند.