ق ۚ وَالْقُرْآنِ الْمَجِيدِ (1)

قاف. سوگند به قرآن باشکوه [که پیامبری تو و برپایی قیامت حقّ است].

بَلْ عَجِبُوا أَنْ جَاءَهُمْ مُنْذِرٌ مِنْهُمْ فَقَالَ الْكَافِرُونَ هَٰذَا شَيْءٌ عَجِيبٌ (2)

[آنان ایمان نیاوردند،] بلکه از آمدن پیامبری هشداردهنده از میان خودشان در شگفت شدند. پس کافران گفتند: «این [سخنان که از قیامت خبر می‌دهد،] چیز عجیبی است!

أَإِذَا مِتْنَا وَكُنَّا تُرَابًا ۖ ذَٰلِكَ رَجْعٌ بَعِيدٌ (3)

آیا هنگامی که مردیم و خاک شدیم، [دوباره زنده می‌شویم؟] این بازگشتی دور [از باور] است.»

قَدْ عَلِمْنَا مَا تَنْقُصُ الْأَرْضُ مِنْهُمْ ۖ وَعِنْدَنَا كِتَابٌ حَفِيظٌ (4)

بی‌شک هر چه را زمین از [اجساد] آنان می‌کاهد، می‌دانیم و نزد ما کتابی است که [همه چیز را در خود] نگاه می‌دارد.

بَلْ كَذَّبُوا بِالْحَقِّ لَمَّا جَاءَهُمْ فَهُمْ فِي أَمْرٍ مَرِيجٍ (5)

بلکه سخن حقّ را چون به سراغشان آمد، تکذیب کردند، پس در کاری سردرگم و آشفته‌اند.

أَفَلَمْ يَنْظُرُوا إِلَى السَّمَاءِ فَوْقَهُمْ كَيْفَ بَنَيْنَاهَا وَزَيَّنَّاهَا وَمَا لَهَا مِنْ فُرُوجٍ (6)

پس آیا به آسمانِ بالای سرشان نگاه نکرده‌اند که چگونه آن را ساختیم و آراستیم و آن را هیچ شکاف و خللی نیست؟

وَالْأَرْضَ مَدَدْنَاهَا وَأَلْقَيْنَا فِيهَا رَوَاسِيَ وَأَنْبَتْنَا فِيهَا مِنْ كُلِّ زَوْجٍ بَهِيجٍ (7)

و زمین را گستردیم و کوه‌های استوار در آن افکندیم و از هر نوع گیاه باطراوت در آن رویاندیم.

تَبْصِرَةً وَذِكْرَىٰ لِكُلِّ عَبْدٍ مُنِيبٍ (8)

تا برای هر بنده‌ای که [به سوی حقّ] روی می‌آورد، مایه‌ی بینش و پند باشد.

وَنَزَّلْنَا مِنَ السَّمَاءِ مَاءً مُبَارَكًا فَأَنْبَتْنَا بِهِ جَنَّاتٍ وَحَبَّ الْحَصِيدِ (9)

و از آسمان، آبی پربرکت فروفرستادیم، پس با آن باغ‌ها و دانه‌های دروشدنی رویاندیم.

وَالنَّخْلَ بَاسِقَاتٍ لَهَا طَلْعٌ نَضِيدٌ (10)

و نیز درختان بلند خرما، با خوشه‌هایی پر و بر هم چیده [رویاندیم].

رِزْقًا لِلْعِبَادِ ۖ وَأَحْيَيْنَا بِهِ بَلْدَةً مَيْتًا ۚ كَذَٰلِكَ الْخُرُوجُ (11)

تا روزی بندگان باشد و با آن سرزمین مرده‌ای را زنده کردیم. رستاخیز [نیز] این‌گونه است.

كَذَّبَتْ قَبْلَهُمْ قَوْمُ نُوحٍ وَأَصْحَابُ الرَّسِّ وَثَمُودُ (12)

[ای پیامبر!] پیش از اینان، قوم نوح و اصحاب رَسّ و قوم ثمود، [نیز پیامبرانشان را] تکذیب کردند.

وَعَادٌ وَفِرْعَوْنُ وَإِخْوَانُ لُوطٍ (13)

و [نیز قوم] عاد و فرعون و برادران لوط.

وَأَصْحَابُ الْأَيْكَةِ وَقَوْمُ تُبَّعٍ ۚ كُلٌّ كَذَّبَ الرُّسُلَ فَحَقَّ وَعِيدِ (14)

و اصحاب اَیکه و قوم تُبَّع، همگی پیامبران را تکذیب کردند، پس وعده‌ی عذاب من، بر آنان قطعی شد.

أَفَعَيِينَا بِالْخَلْقِ الْأَوَّلِ ۚ بَلْ هُمْ فِي لَبْسٍ مِنْ خَلْقٍ جَدِيدٍ (15)

مگر در آفرینش نخستین درماندیم [که از بازآفریدن در رستاخیز ناتوان باشیم؟ نه!] بلکه آنان درباره‌ی آفرینش جدید در تردیدند.

وَلَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسَانَ وَنَعْلَمُ مَا تُوَسْوِسُ بِهِ نَفْسُهُ ۖ وَنَحْنُ أَقْرَبُ إِلَيْهِ مِنْ حَبْلِ الْوَرِيدِ (16)

و همانا ما انسان را آفریده‌ایم و هر چه را که نفسش به او وسوسه می‌کند، می‌دانیم و ما از رگ گردن به او نزدیک‌تریم.

إِذْ يَتَلَقَّى الْمُتَلَقِّيَانِ عَنِ الْيَمِينِ وَعَنِ الشِّمَالِ قَعِيدٌ (17)

آن‌گاه که دو فرشته از راست و چپ، [در کمین] نشسته، [اعمال نیک و بد را] دریافت می‌کنند.

مَا يَلْفِظُ مِنْ قَوْلٍ إِلَّا لَدَيْهِ رَقِيبٌ عَتِيدٌ (18)

[انسان] هیچ سخنی بر زبان نمی‌آورد، مگر آن که در کنارش [فرشته‌ی] نگهبانی حاضر و آماده [ثبت] است.

وَجَاءَتْ سَكْرَةُ الْمَوْتِ بِالْحَقِّ ۖ ذَٰلِكَ مَا كُنْتَ مِنْهُ تَحِيدُ (19)

و بی‌هوشی مرگ به راستی فرامی‌رسد [و به انسان می‌گویند:] «این همان است که همواره از آن می‌گریختی.»

وَنُفِخَ فِي الصُّورِ ۚ ذَٰلِكَ يَوْمُ الْوَعِيدِ (20)

و در صور [رستاخیز] دمیده شود: «این است روز تحقّق وعده‌ی عذاب!»

وَجَاءَتْ كُلُّ نَفْسٍ مَعَهَا سَائِقٌ وَشَهِيدٌ (21)

و هر کس [به صحنه‌ی قیامت] می‌آید، سوق‌دهنده‌ای و شاهدی با اوست.

لَقَدْ كُنْتَ فِي غَفْلَةٍ مِنْ هَٰذَا فَكَشَفْنَا عَنْكَ غِطَاءَكَ فَبَصَرُكَ الْيَوْمَ حَدِيدٌ (22)

[خدا به او می‌فرماید:] «همانا از این [روز] در غفلتی [عمیق] بودی، پس پرده‌ی [غفلت] تو را کنار زدیم و امروز چشمت تیزبین شده است.»

وَقَالَ قَرِينُهُ هَٰذَا مَا لَدَيَّ عَتِيدٌ (23)

و [فرشته‌ی] همراه او می‌گوید: «این [نامه‌ی اعمال اوست که] نزد من آماده است.»

أَلْقِيَا فِي جَهَنَّمَ كُلَّ كَفَّارٍ عَنِيدٍ (24)

[خداوند می‌فرماید:] «هر کفرپیشه‌ی لجوجی را به دوزخ افکنید!

مَنَّاعٍ لِلْخَيْرِ مُعْتَدٍ مُرِيبٍ (25)

[آن که] سخت مانع خیر است و متجاوز و شبهه‌‌افکن.

الَّذِي جَعَلَ مَعَ اللَّهِ إِلَٰهًا آخَرَ فَأَلْقِيَاهُ فِي الْعَذَابِ الشَّدِيدِ (26)

آن که با خداوند یکتا، معبود دیگری قرار داد. پس او را در عذاب سخت بیافکنید!»

۞ قَالَ قَرِينُهُ رَبَّنَا مَا أَطْغَيْتُهُ وَلَٰكِنْ كَانَ فِي ضَلَالٍ بَعِيدٍ (27)

هم‌نشین او می‌گوید: «پروردگارا! من او را به سرکشی وادار نکردم، بلکه او خودش در گمراهی عمیق و دوری بود.»

قَالَ لَا تَخْتَصِمُوا لَدَيَّ وَقَدْ قَدَّمْتُ إِلَيْكُمْ بِالْوَعِيدِ (28)

[خداوند می‌فرماید:] «نزد من با یکدیگر مشاجره نکنید! من پیش از این وعده‌ی عذاب را به شما داده بودم.

مَا يُبَدَّلُ الْقَوْلُ لَدَيَّ وَمَا أَنَا بِظَلَّامٍ لِلْعَبِيدِ (29)

فرمان [افکندن کافر در دوزخ،] نزد من تغییر نمی‌یابد و من هرگز به بندگانم ستم نکنم.»

يَوْمَ نَقُولُ لِجَهَنَّمَ هَلِ امْتَلَأْتِ وَتَقُولُ هَلْ مِنْ مَزِيدٍ (30)

[یاد کن] روزی که به دوزخ می‌گوییم: «آیا پر شدی؟» و او می‌گوید: «آیا بیش از این هم هست؟»

وَأُزْلِفَتِ الْجَنَّةُ لِلْمُتَّقِينَ غَيْرَ بَعِيدٍ (31)

و بهشت را برای تقواپیشگان نزدیک می‌آورند و فاصله‌ای از آنان ندارد.

هَٰذَا مَا تُوعَدُونَ لِكُلِّ أَوَّابٍ حَفِيظٍ (32)

[به آنان می‌گویند:] این است آنچه به شما وعده داده می‌شد. [این پاداش] برای هر کسی است که [در دنیا به سوی خدا] بازگشته [و] حافظ و نگهبان [حدود الهی] بوده است.

مَنْ خَشِيَ الرَّحْمَٰنَ بِالْغَيْبِ وَجَاءَ بِقَلْبٍ مُنِيبٍ (33)

آن که در نهان از [خدای] رحمان ترسید و با دلی بازگشت‌کننده [به سوی خدا] آمد.

ادْخُلُوهَا بِسَلَامٍ ۖ ذَٰلِكَ يَوْمُ الْخُلُودِ (34)

به سلامت وارد بهشت شوید! این روزِ جاودانگی است.»

لَهُمْ مَا يَشَاءُونَ فِيهَا وَلَدَيْنَا مَزِيدٌ (35)

برای اهل بهشت در آنجا هر چه بخواهند آماده است و نزد ما [نعمت‌های] افزون‌تری هست.

وَكَمْ أَهْلَكْنَا قَبْلَهُمْ مِنْ قَرْنٍ هُمْ أَشَدُّ مِنْهُمْ بَطْشًا فَنَقَّبُوا فِي الْبِلَادِ هَلْ مِنْ مَحِيصٍ (36)

و پیش از اینان چه بسیار نسل‌هایی را نابود کردیم که نیرومندتر از ایشان بودند و [با قدرت خود و کشورگشایی،] به شهرها نفوذ کردند. آیا [برای آنان] راه گریزی بود؟

إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَذِكْرَىٰ لِمَنْ كَانَ لَهُ قَلْبٌ أَوْ أَلْقَى السَّمْعَ وَهُوَ شَهِيدٌ (37)

در این [نابودی سرکشان]، پندی است برای کسی که دلی [بیدار] دارد، یا با حضور قلب، [به حقایق] گوش فرادهد.

وَلَقَدْ خَلَقْنَا السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ وَمَا بَيْنَهُمَا فِي سِتَّةِ أَيَّامٍ وَمَا مَسَّنَا مِنْ لُغُوبٍ (38)

و به راستی ما آسمان‌ها و زمین و آنچه را میان آنهاست، در شش روز [و دوران] آفریدیم و هیچ رنج و خستگی به ما نرسید.

فَاصْبِرْ عَلَىٰ مَا يَقُولُونَ وَسَبِّحْ بِحَمْدِ رَبِّكَ قَبْلَ طُلُوعِ الشَّمْسِ وَقَبْلَ الْغُرُوبِ (39)

پس بر آنچه [مخالفان] می‌گویند، شکیبا باش! و پیش از طلوع خورشید و پیش از غروب، پروردگارت را با سپاس و ستایش، تسبیح گوی!

وَمِنَ اللَّيْلِ فَسَبِّحْهُ وَأَدْبَارَ السُّجُودِ (40)

و پاره‌ای از شب را به تسبیح او بپرداز و پس از سجده‌ها [نیز خدا را تسبیح گوی].

وَاسْتَمِعْ يَوْمَ يُنَادِ الْمُنَادِ مِنْ مَكَانٍ قَرِيبٍ (41)

و گوش فرا ده و منتظر روزی باش که منادی از مکانی نزدیک ندا می‌دهد.

يَوْمَ يَسْمَعُونَ الصَّيْحَةَ بِالْحَقِّ ۚ ذَٰلِكَ يَوْمُ الْخُرُوجِ (42)

روزی که آن صیحه‌ی راستین را [از صور اسرافیل] بشنوند. آن روز، روز رستاخیز است.

إِنَّا نَحْنُ نُحْيِي وَنُمِيتُ وَإِلَيْنَا الْمَصِيرُ (43)

ماییم که زنده می‌کنیم و می‌میرانیم و بازگشت [همه] به سوی ماست.

يَوْمَ تَشَقَّقُ الْأَرْضُ عَنْهُمْ سِرَاعًا ۚ ذَٰلِكَ حَشْرٌ عَلَيْنَا يَسِيرٌ (44)

روزی که زمین به سرعت از روی [اجساد] آنان شکافته شود. [و از گورها بیرون آیند.] این حشر [و گردآوری همه انسان‌ها] بر ما آسان است.

نَحْنُ أَعْلَمُ بِمَا يَقُولُونَ ۖ وَمَا أَنْتَ عَلَيْهِمْ بِجَبَّارٍ ۖ فَذَكِّرْ بِالْقُرْآنِ مَنْ يَخَافُ وَعِيدِ (45)

ما به آنچه [مخالفان] می‌گویند، آگاه‌تریم و تو بر آنان چیره نیستی، [تا آنان را با زور به راه راست درآوری.] پس هر که را از وعده‌ی عذاب من می‌ترسد، با قرآن پند بده!