تَبَارَكَ الَّذِي بِيَدِهِ الْمُلْكُ وَهُوَ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ (1)
پر خیر و برکت است خداوندی که فرمانروایی به دست اوست و او بر هر کاری تواناست.
الَّذِي خَلَقَ الْمَوْتَ وَالْحَيَاةَ لِيَبْلُوَكُمْ أَيُّكُمْ أَحْسَنُ عَمَلًا ۚ وَهُوَ الْعَزِيزُ الْغَفُورُ (2)
همان که مرگ و زندگی را آفرید تا شما را بیازماید و مشخص کند که کدامتان نیکوکارترید; و اوست آن مقتدرِ شکست ناپذیری که آمرزنده گناهان شماست.
الَّذِي خَلَقَ سَبْعَ سَمَاوَاتٍ طِبَاقًا ۖ مَا تَرَىٰ فِي خَلْقِ الرَّحْمَٰنِ مِنْ تَفَاوُتٍ ۖ فَارْجِعِ الْبَصَرَ هَلْ تَرَىٰ مِنْ فُطُورٍ (3)
همان که هفت آسمان را به صورت طبقه طبقه آفرید. تو ای کسی که چشم بینا داری، در آفریدههای خدایِ رحمان هیچ اختلاف و تفاوتی نمیبینی، چرا که همه روی به سوی هدفی دارند که برایشان مقرر شده است و برای رسیدن به مقصد خود از شرایط لازم برخوردارند. باز چشم به سوی آفریدهها برگردان و با دقت در آنها بنگر، آیا خلل و نقصانی در آنها میبینی؟
ثُمَّ ارْجِعِ الْبَصَرَ كَرَّتَيْنِ يَنْقَلِبْ إِلَيْكَ الْبَصَرُ خَاسِئًا وَهُوَ حَسِيرٌ (4)
سپس باز هم چشم به سوی آنها برگردان و بارها به دقت در آنها بنگر، سرانجام دیده ات فرو مانده به سوی تو باز میگردد، در حالی که خسته است و هیچ خلل و نقصانی در آفرینش ندیده است.
وَلَقَدْ زَيَّنَّا السَّمَاءَ الدُّنْيَا بِمَصَابِيحَ وَجَعَلْنَاهَا رُجُومًا لِلشَّيَاطِينِ ۖ وَأَعْتَدْنَا لَهُمْ عَذَابَ السَّعِيرِ (5)
و به راستی ما نزدیکترین آسمان به زمین را با ستارگانی همچون چراغ بیاراستیم، و از آن ستارگان تیرهایی برای راندن شیاطین (جنیّان شرور) پدید آوردیم و برای آنان عذاب آتش افروخته آماده کردهایم.
وَلِلَّذِينَ كَفَرُوا بِرَبِّهِمْ عَذَابُ جَهَنَّمَ ۖ وَبِئْسَ الْمَصِيرُ (6)
و برای کسانی که منکر ربوبیت پروردگارشان شدند عذاب دوزخ خواهد بود و آن بد بازگشتگاهی است.
إِذَا أُلْقُوا فِيهَا سَمِعُوا لَهَا شَهِيقًا وَهِيَ تَفُورُ (7)
هنگامی که در دوزخ افکنده شوند نعره دَمِش آن را میشنوند و بدین طریق آنان را در خود فرو میبرد و پیوسته میجوشد و آنان را بالا و پایین میبرد.
تَكَادُ تَمَيَّزُ مِنَ الْغَيْظِ ۖ كُلَّمَا أُلْقِيَ فِيهَا فَوْجٌ سَأَلَهُمْ خَزَنَتُهَا أَلَمْ يَأْتِكُمْ نَذِيرٌ (8)
نزدیک است از شدّت خشم پاره پاره شود. هرگاه گروهی از کافران در آن افکنده شوند، فرشتگانِ نگهبان آن، سرزنش کنان از آنان میپرسند: مگر برای شما پیامبری هشداردهنده نیامد؟
قَالُوا بَلَىٰ قَدْ جَاءَنَا نَذِيرٌ فَكَذَّبْنَا وَقُلْنَا مَا نَزَّلَ اللَّهُ مِنْ شَيْءٍ إِنْ أَنْتُمْ إِلَّا فِي ضَلَالٍ كَبِيرٍ (9)
میگویند: چرا، پیامبری هشداردهنده برای ما آمد ولی او را تکذیب کردیم و گفتیم: خداوند هیچ چیزی فرو نفرستاده است و شما مدّعیان نبوت جز در گمراهی بزرگی نیستید.
وَقَالُوا لَوْ كُنَّا نَسْمَعُ أَوْ نَعْقِلُ مَا كُنَّا فِي أَصْحَابِ السَّعِيرِ (10)
و میگویند: اگر سخن پیامبران را میشنیدیم و میپذیرفتیم یا حق را آن گاه که بیان کردند با خردورزی درمی یافتیم امروز در زمره همدمان این آتشِ افروخته نبودیم.
فَاعْتَرَفُوا بِذَنْبِهِمْ فَسُحْقًا لِأَصْحَابِ السَّعِيرِ (11)
و به گناه خود اعتراف میکنند، پس ذلّت و نابودی بر اهل این آتشِ افروخته باد.
إِنَّ الَّذِينَ يَخْشَوْنَ رَبَّهُمْ بِالْغَيْبِ لَهُمْ مَغْفِرَةٌ وَأَجْرٌ كَبِيرٌ (12)
امّا مؤمنان، همانان که از پروردگارشان که از دیدشان نهان است میهراسند، آمرزش و پاداشی بزرگ خواهند داشت.
وَأَسِرُّوا قَوْلَكُمْ أَوِ اجْهَرُوا بِهِ ۖ إِنَّهُ عَلِيمٌ بِذَاتِ الصُّدُورِ (13)
و برای خدا یکسان است، چه سخن خود را به راز گویید یا آن را با صدای بلند آشکار سازید، همه را میداند; زیرا او به افکار و اندیشههای نهفته در سینهها به خوبی آگاه است; پس مبادا تصور کنید که رستاخیز و بررسی اعمال انسانها امکان پذیر نیست.
أَلَا يَعْلَمُ مَنْ خَلَقَ وَهُوَ اللَّطِيفُ الْخَبِيرُ (14)
آیا آن کسی که بشر را آفریده است، از گفتار و کردار و اندیشههای او بی خبر است؟ هرگز، او در درون هر چیزی نفوذ دارد و از تار و پود آن با خبر است.
هُوَ الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ الْأَرْضَ ذَلُولًا فَامْشُوا فِي مَنَاكِبِهَا وَكُلُوا مِنْ رِزْقِهِ ۖ وَإِلَيْهِ النُّشُورُ (15)
اوست آن که زمین را همچون چهارپایی رام در اختیار شما قرار داد، پس در اطراف و اکناف آن رهسپار شوید و از رزقی که خدا برای شما مقرّر داشته و شما آن را با تلاش خود به دست میآورید بهره ببرید، و [بدانید که بازگشت شما به سوی خداست و] زنده کردن مردگان تنها به حکم اوست.
أَأَمِنْتُمْ مَنْ فِي السَّمَاءِ أَنْ يَخْسِفَ بِكُمُ الْأَرْضَ فَإِذَا هِيَ تَمُورُ (16)
آیا شما که ربوبیت خدا را بر جهان هستی انکار میکنید از آن فرشتگانی که در آسمانند ایمنید که زمین را بشکافند و شما را در آن فرو برند، پس ناگهان زمین به لرزه درآید؟
أَمْ أَمِنْتُمْ مَنْ فِي السَّمَاءِ أَنْ يُرْسِلَ عَلَيْكُمْ حَاصِبًا ۖ فَسَتَعْلَمُونَ كَيْفَ نَذِيرِ (17)
آیا از آنان که در آسمانند ایمنید که بر شما تندبادی بفرستند که سنگبارانتان کند؟ به زودی خواهید دانست که هشدار من چگونه است.
وَلَقَدْ كَذَّبَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ فَكَيْفَ كَانَ نَكِيرِ (18)
اگر باور نمیکنند، در سرگذشت امّتهای پیشین بیندیشند; همانا کسانی که پیش از اینان بودند، ربوبیّت مرا انکار و پیامبرانم را تکذیب نمودند و به عذاب گرفتار شدند; پس [بنگرند] که عقوبت من چگونه بود.
أَوَلَمْ يَرَوْا إِلَى الطَّيْرِ فَوْقَهُمْ صَافَّاتٍ وَيَقْبِضْنَ ۚ مَا يُمْسِكُهُنَّ إِلَّا الرَّحْمَٰنُ ۚ إِنَّهُ بِكُلِّ شَيْءٍ بَصِيرٌ (19)
آیا به پرندگان که بالای سرشان در حال پروازند و بالهای خود را میگشایند و جمع میکنند، نظر ندوختهاند؟ جز خدای رحمان هیچ کس آنها را در آسمان نگاه نمیدارد. قطعاً او به هر چیزی بیناست.
أَمَّنْ هَٰذَا الَّذِي هُوَ جُنْدٌ لَكُمْ يَنْصُرُكُمْ مِنْ دُونِ الرَّحْمَٰنِ ۚ إِنِ الْكَافِرُونَ إِلَّا فِي غُرُورٍ (20)
بلکه کیست آن کس که گفته میشود به جای خدای رحمان سپاه شماست و شما را در برابر عذاب الهی ـ اگر عذابی برای شما بخواهدـ یاری میدهد؟ کافران جز در فریب فرو نرفتهاند; چرا که میپندارند معبودانشان یاور آنانند.
أَمَّنْ هَٰذَا الَّذِي يَرْزُقُكُمْ إِنْ أَمْسَكَ رِزْقَهُ ۚ بَلْ لَجُّوا فِي عُتُوٍّ وَنُفُورٍ (21)
بلکه کیست آن کس که گفته میشود اگر خدا رزقش را از شما باز دارد او به شما روزی میدهد؟ آنان خود میدانند که چنین کسی وجود ندارد، ولی همچنان در سرکشی و گریز از حق فرو رفتهاند.
أَفَمَنْ يَمْشِي مُكِبًّا عَلَىٰ وَجْهِهِ أَهْدَىٰ أَمَّنْ يَمْشِي سَوِيًّا عَلَىٰ صِرَاطٍ مُسْتَقِيمٍ (22)
آیا آن کس که بر چهره خویش در افتاده و واژگونه سیر میکند در نتیجه پیش روی خود را نمیبیند راهیابتر است یا آن کس که استوار بر راهی راست حرکت میکند و راه و مقصد خود را نظاره گر است؟ کافران حق گریز و مؤمنان حق جو در مَثَل این گونهاند.
قُلْ هُوَ الَّذِي أَنْشَأَكُمْ وَجَعَلَ لَكُمُ السَّمْعَ وَالْأَبْصَارَ وَالْأَفْئِدَةَ ۖ قَلِيلًا مَا تَشْكُرُونَ (23)
بگو: خداست آن کس که شما را پدید آورده و برای شما گوشها و دیدهها و دلها قرار داده است و شما باید خدا را بر این نعمتها سپاس گویید ولی اندک سپاسگزاری میکنید.
قُلْ هُوَ الَّذِي ذَرَأَكُمْ فِي الْأَرْضِ وَإِلَيْهِ تُحْشَرُونَ (24)
بگو: اوست که شما را در زمین آفرید، و پس از مرگتان زنده میشوید و شما را دسته جمعی به سوی او روانه میکنند.
وَيَقُولُونَ مَتَىٰ هَٰذَا الْوَعْدُ إِنْ كُنْتُمْ صَادِقِينَ (25)
آنان میگویند: اگر راست میگویید که رستاخیزی در کار است، این وعده کی تحقق خواهد یافت؟
قُلْ إِنَّمَا الْعِلْمُ عِنْدَ اللَّهِ وَإِنَّمَا أَنَا نَذِيرٌ مُبِينٌ (26)
بگو: علم آن تنها نزد خداست و من هم فقط پیامبری اخطارگرم که پیامم را به روشنی به شما ابلاغ میکنم.
فَلَمَّا رَأَوْهُ زُلْفَةً سِيئَتْ وُجُوهُ الَّذِينَ كَفَرُوا وَقِيلَ هَٰذَا الَّذِي كُنْتُمْ بِهِ تَدَّعُونَ (27)
و هنگامی که آن وعده را نزدیک ببینند، چهره کسانی که آن را انکار میکردند اندوهبار میشود و آثار ناکامی و نومیدی در آنها آشکار میگردد و به آنان گفته میشود: این است همان چیزی که پیوسته آن را میطلبیدید و میگفتید: این وعده کی فرا میرسد؟
قُلْ أَرَأَيْتُمْ إِنْ أَهْلَكَنِيَ اللَّهُ وَمَنْ مَعِيَ أَوْ رَحِمَنَا فَمَنْ يُجِيرُ الْكَافِرِينَ مِنْ عَذَابٍ أَلِيمٍ (28)
ای پیامبر، به آنان که همواره حوادث ناگوار را برای تو و پیروانت آرزو میکنند بگو: به من خبر دهید، اگر خدا مرا و هر که را با من است نابود کند یا ما را مورد رحمت قرار دهد، چه کسی شما کافران را پناه میدهد و از عذابی دردناک میرهاند؟
قُلْ هُوَ الرَّحْمَٰنُ آمَنَّا بِهِ وَعَلَيْهِ تَوَكَّلْنَا ۖ فَسَتَعْلَمُونَ مَنْ هُوَ فِي ضَلَالٍ مُبِينٍ (29)
بگو: آن کسی که من شما را به بی همتا دانستن او فرا میخوانم و شما از او میخواهید که مرا هلاک کند، همان خدای رحمان است که ما به او ایمان آورده و فقط بر او توکل کردهایم. پس به زودی خواهید دانست که از ما و شما چه کسی در گمراهی آشکاری قرار داشته است.
قُلْ أَرَأَيْتُمْ إِنْ أَصْبَحَ مَاؤُكُمْ غَوْرًا فَمَنْ يَأْتِيكُمْ بِمَاءٍ مَعِينٍ (30)
بگو: به من خبر دهید، اگر آب [مورد نیاز] شما در زمین فرو رود، چه کسی آبی روان برای شما خواهد آورد؟