الم (1)

الف. لام. میم.

تَنْزِيلُ الْكِتَابِ لَا رَيْبَ فِيهِ مِنْ رَبِّ الْعَالَمِينَ (2)

این است آن کتابِ نازل شده که هیچ تردیدی در حقانیت آن نیست، زیرا از جانب پروردگار جهانیان است.

أَمْ يَقُولُونَ افْتَرَاهُ ۚ بَلْ هُوَ الْحَقُّ مِنْ رَبِّكَ لِتُنْذِرَ قَوْمًا مَا أَتَاهُمْ مِنْ نَذِيرٍ مِنْ قَبْلِكَ لَعَلَّهُمْ يَهْتَدُونَ (3)

امّا مشرکان می‌گویند: محمّد خود قرآن را بربافته و آن را کتابی الهی می‌شمرد. نه، قرآن سراسر حق است و از جانب پروردگار توست تا مردمی را که پیش از تو پیامبری هشداردهنده برایشان نیامده است هشدار دهی باشد که راه یابند و هدایت شوند.

اللَّهُ الَّذِي خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ وَمَا بَيْنَهُمَا فِي سِتَّةِ أَيَّامٍ ثُمَّ اسْتَوَىٰ عَلَى الْعَرْشِ ۖ مَا لَكُمْ مِنْ دُونِهِ مِنْ وَلِيٍّ وَلَا شَفِيعٍ ۚ أَفَلَا تَتَذَكَّرُونَ (4)

خداوند کسی است که آسمان‌ها و زمین و آنچه را که میان آن دو قرار دارد، در شش مرحله آفرید، آن گاه بر تخت فرمانروایی جهان استیلا یافت و به تدبیر امور پرداخت. جز او هیچ سرپرست و شفیعی که امور شما را تدبیر کند ندارید; پس آیا متوجه نمی‌شوید که اختیاردار جهان هستی خداست و تنها او شایسته پرستش است؟

يُدَبِّرُ الْأَمْرَ مِنَ السَّمَاءِ إِلَى الْأَرْضِ ثُمَّ يَعْرُجُ إِلَيْهِ فِي يَوْمٍ كَانَ مِقْدَارُهُ أَلْفَ سَنَةٍ مِمَّا تَعُدُّونَ (5)

شئون هستی را خدا تدبیر می‌کند و از آسمان ـ که مبدأ مدیریت این جهان است ـ امور زمین را به زمین فرو می‌فرستد; سپس آن امور در روزی که مقدارش برابر با هزار سال از سال‌هایی است که شما آدمیان برمی شمرید، به سوی او بالا می‌رود.

ذَٰلِكَ عَالِمُ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ الْعَزِيزُ الرَّحِيمُ (6)

اوست خداوند دانا به نهان و آشکار; شکست ناپذیر و مهربان.

الَّذِي أَحْسَنَ كُلَّ شَيْءٍ خَلَقَهُ ۖ وَبَدَأَ خَلْقَ الْإِنْسَانِ مِنْ طِينٍ (7)

خدایی که آنچه را آفرید زیبا و نیکویش ساخت، و آفرینش آدمی را از گِل آغاز کرد.

ثُمَّ جَعَلَ نَسْلَهُ مِنْ سُلَالَةٍ مِنْ مَاءٍ مَهِينٍ (8)

پس از آن، نسل او را از راه ولادت، از چکیده‌ای که آبی پست و بی مقدار بود آفرید.

ثُمَّ سَوَّاهُ وَنَفَخَ فِيهِ مِنْ رُوحِهِ ۖ وَجَعَلَ لَكُمُ السَّمْعَ وَالْأَبْصَارَ وَالْأَفْئِدَةَ ۚ قَلِيلًا مَا تَشْكُرُونَ (9)

و در پی خلقتِ نخستین انسان، به او شکل آدمی بخشید و از روحی بلندمرتبه که جلوه‌ای الهی دارد در او دمید، و به شما گوش‌های شنوا و چشم‌های بینا و دل‌های اندیشه گر عطا فرمود، ولی سپاسگزاری شما در برابر نعمت‌های الهی بسی اندک است.

وَقَالُوا أَإِذَا ضَلَلْنَا فِي الْأَرْضِ أَإِنَّا لَفِي خَلْقٍ جَدِيدٍ ۚ بَلْ هُمْ بِلِقَاءِ رَبِّهِمْ كَافِرُونَ (10)

منکران رستاخیز گفتند: آیا هنگامی که ما مُردیم و در زمین متلاشی و ناپدید شدیم، در آفرینشی جدید قرار خواهیم گرفت و دوباره زنده خواهیم شد؟ اینان با این سخن نمی‌خواهند قدرت خدا را انکار کنند، بلکه آنان دیدار پروردگارشان را نپذیرفته و بدان کافر شده‌اند.

۞ قُلْ يَتَوَفَّاكُمْ مَلَكُ الْمَوْتِ الَّذِي وُكِّلَ بِكُمْ ثُمَّ إِلَىٰ رَبِّكُمْ تُرْجَعُونَ (11)

ای پیامبر، در پاسخ آنان بگو: شما در زمین ناپدید نمی‌شوید، بلکه فرشته مرگ که بر شما گماشته شده است، به هنگام مرگ، روح شما را که حقیقت شماست به تمام و کمال از اندامتان می‌ستاند و سپس در روز رستاخیز به سوی پروردگارتان بازگردانده می‌شوید.

وَلَوْ تَرَىٰ إِذِ الْمُجْرِمُونَ نَاكِسُو رُءُوسِهِمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ رَبَّنَا أَبْصَرْنَا وَسَمِعْنَا فَارْجِعْنَا نَعْمَلْ صَالِحًا إِنَّا مُوقِنُونَ (12)

ای کاش می‌دیدی زمانی را که مجرمان، سرهای خود را از شرمساری و پشیمانی در پیشگاه خداوندی که دیدارش را باور نداشتند به زیر افکنده‌اند و می‌گویند: پروردگارا! ما با مشاهده حقیقت بینا شدیم و از سرِ طاعت فرمان تو را شنیدیم، پس ما را به دنیا بازگردان، که اگر باز گردیم کار شایسته می‌کنیم، زیرا ما اهل یقین شده‌ایم.

وَلَوْ شِئْنَا لَآتَيْنَا كُلَّ نَفْسٍ هُدَاهَا وَلَٰكِنْ حَقَّ الْقَوْلُ مِنِّي لَأَمْلَأَنَّ جَهَنَّمَ مِنَ الْجِنَّةِ وَالنَّاسِ أَجْمَعِينَ (13)

[ولی باید بدانند که] اگر ما می‌خواستیم همه را هدایت کنیم، هر فردی را به تناسب حال و به اندازه استعدادش هدایت می‌کردیم [تا هیچ کس از جن و انس به دوزخ درنیفتد]، ولی این سخن از جانب من تثبیت شده است که قطعاً دوزخ را از همه جنّیان و آدمیانی که شیطان را پیروی کنند، پر خواهم کرد.

فَذُوقُوا بِمَا نَسِيتُمْ لِقَاءَ يَوْمِكُمْ هَٰذَا إِنَّا نَسِينَاكُمْ ۖ وَذُوقُوا عَذَابَ الْخُلْدِ بِمَا كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ (14)

پس شما کافران از آن رو که دیدار امروزتان را فراموش کردید و بدان بی اعتنا بودید، عذاب آتش را بچشید; ما نیز شما را به فراموشی سپرده بودیم و به نجات و سعادت شما که هم اکنون خواهان آنید، بی اعتنا بودیم. آری، به آنچه می‌کردید عذاب جاودانه را بچشید.

إِنَّمَا يُؤْمِنُ بِآيَاتِنَا الَّذِينَ إِذَا ذُكِّرُوا بِهَا خَرُّوا سُجَّدًا وَسَبَّحُوا بِحَمْدِ رَبِّهِمْ وَهُمْ لَا يَسْتَكْبِرُونَ ۩ (15)

تنها کسانی به نشانه‌های ربوبیّت ما ایمان دارند که وقتی آن نشانه‌ها را به آنان یادآوری کنند، برای سجده به درگاه خدا بر زمین می‌افتند و پروردگارشان را همراه با ثنایی شایسته و نیکو از هر بدی و کاستی پیراسته می‌شمرند بی آن که ذره‌ای تکبّر ورزند.

تَتَجَافَىٰ جُنُوبُهُمْ عَنِ الْمَضَاجِعِ يَدْعُونَ رَبَّهُمْ خَوْفًا وَطَمَعًا وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ يُنْفِقُونَ (16)

پهلوهایشان از بسترها جدا می‌شود و از خوابِ شبانه برمی خیزند و پروردگار خود را از روی بیم و امید می‌خوانند و از آنچه روزیشان کرده‌ایم در راه خدا انفاق می‌کنند.

فَلَا تَعْلَمُ نَفْسٌ مَا أُخْفِيَ لَهُمْ مِنْ قُرَّةِ أَعْيُنٍ جَزَاءً بِمَا كَانُوا يَعْمَلُونَ (17)

به سزای کارهایی که می‌کردند، پاداشی فراتر از تصور آدمی به آنان داده می‌شود و هیچ کس نمی‌داند چه چیزهایی که مایه سرور و چشم روشنی هر بیننده‌ای است، برای آنان نهان شده و ذخیره گشته است.

أَفَمَنْ كَانَ مُؤْمِنًا كَمَنْ كَانَ فَاسِقًا ۚ لَا يَسْتَوُونَ (18)

پس آیا کسانی که مؤمنند، همچون کسانی اند که فاسق و سرکش اند؟ نه اینان برابر نیستند.

أَمَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ فَلَهُمْ جَنَّاتُ الْمَأْوَىٰ نُزُلًا بِمَا كَانُوا يَعْمَلُونَ (19)

و امّا کسانی که ایمان آورده و کارهای شایسته کرده‌اند، برای آنان باغ‌هایی است که در آنها سکونت می‌کنند. این عطایی است در برابر آنچه در دنیا انجام می‌دادند.

وَأَمَّا الَّذِينَ فَسَقُوا فَمَأْوَاهُمُ النَّارُ ۖ كُلَّمَا أَرَادُوا أَنْ يَخْرُجُوا مِنْهَا أُعِيدُوا فِيهَا وَقِيلَ لَهُمْ ذُوقُوا عَذَابَ النَّارِ الَّذِي كُنْتُمْ بِهِ تُكَذِّبُونَ (20)

و امّا کسانی که از فرمان خدا و پرستش او سربرتافته و رستاخیز را منکر شده‌اند، سزایشان آتش است. هرگاه بخواهند از آن بیرون بیایند، به آن بازگردانده می‌شوند و به آنان گفته می‌شود: بچشید عذاب آتش را، همان عذابی که پیوسته آن را دروغ می‌شمردید.

وَلَنُذِيقَنَّهُمْ مِنَ الْعَذَابِ الْأَدْنَىٰ دُونَ الْعَذَابِ الْأَكْبَرِ لَعَلَّهُمْ يَرْجِعُونَ (21)

قطعاً آنان را پیش از آن که در روز قیامت به عذاب بزرگ‌تر گرفتار سازیم، از رنج‌ها و مشقت‌های دنیوی که عذاب نزدیک‌تر است می‌چشانیم، شاید به خداپرستی بازگردند و از انکار آخرت بازایستند.

وَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنْ ذُكِّرَ بِآيَاتِ رَبِّهِ ثُمَّ أَعْرَضَ عَنْهَا ۚ إِنَّا مِنَ الْمُجْرِمِينَ مُنْتَقِمُونَ (22)

و کیست ستمکارتر از آن کس که آیات پروردگارش به او تذکر داده شود آن گاه از آن روی برتابد؟ اینان مجرم اند و ما قطعاً در آخرت از مجرمان انتقام خواهیم گرفت.

وَلَقَدْ آتَيْنَا مُوسَى الْكِتَابَ فَلَا تَكُنْ فِي مِرْيَةٍ مِنْ لِقَائِهِ ۖ وَجَعَلْنَاهُ هُدًى لِبَنِي إِسْرَائِيلَ (23)

همانا به موسی تورات را که نزول قرآن را بر تو تأیید می‌کند عطا کردیم; پس مبادا درباره رستاخیز که روز لقای خداست و قرآن بیانگر آن است در تردید باشی; و ما تورات را وسیله هدایت بنی اسرائیل قرار دادیم.

وَجَعَلْنَا مِنْهُمْ أَئِمَّةً يَهْدُونَ بِأَمْرِنَا لَمَّا صَبَرُوا ۖ وَكَانُوا بِآيَاتِنَا يُوقِنُونَ (24)

و از میان آنان گروهی را چون در امر دین شکیبایی ورزیدند و پیش از آن به آیات ما یقین داشتند، به امامت و رهبری گماردیم تا مردم را به فرمان ما به سرمنزل هدایت برسانند.

إِنَّ رَبَّكَ هُوَ يَفْصِلُ بَيْنَهُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ فِيمَا كَانُوا فِيهِ يَخْتَلِفُونَ (25)

به یقین، پروردگارت روز قیامت خود میان بنی اسرائیل درباره آنچه بر سرش اختلاف می‌کردند داوری خواهد کرد. و حق گرایان و باطل اندیشان را از هم جدا خواهد ساخت.

أَوَلَمْ يَهْدِ لَهُمْ كَمْ أَهْلَكْنَا مِنْ قَبْلِهِمْ مِنَ الْقُرُونِ يَمْشُونَ فِي مَسَاكِنِهِمْ ۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَآيَاتٍ ۖ أَفَلَا يَسْمَعُونَ (26)

آیا این واقعیت که بسیاری از امت‌ها را هلاک ساختیم آنان را رهنمون نشده است؟ همان امت‌هایی که پیش از اینان بودند و هم اکنون اینان در خانه‌های آنان راه می‌روند. به یقین در آنچه یاد شد، آیات و نشانه‌هایی است; پس آیا پندها را نمی‌شنوند و حق را نمی‌پذیرند؟

أَوَلَمْ يَرَوْا أَنَّا نَسُوقُ الْمَاءَ إِلَى الْأَرْضِ الْجُرُزِ فَنُخْرِجُ بِهِ زَرْعًا تَأْكُلُ مِنْهُ أَنْعَامُهُمْ وَأَنْفُسُهُمْ ۖ أَفَلَا يُبْصِرُونَ (27)

آیا ندیده‌اند که ما با ابرهای باران زا آب را به سوی زمین خشک که گیاهی در آن نروییده است می‌رانیم، و به وسیله آن زراعتی از زمین برمی آوریم که دام هایشان و خودشان از آن می‌خورند؟ آیا چشم نمی‌گشایند و نمی‌بینند؟

وَيَقُولُونَ مَتَىٰ هَٰذَا الْفَتْحُ إِنْ كُنْتُمْ صَادِقِينَ (28)

و مشرکان می‌گویند: اگر شما مؤمنان راست می‌گویید، این فتح و پیروزی که شما را به آن نوید داده‌اند چه وقت تحقق می‌یابد؟

قُلْ يَوْمَ الْفَتْحِ لَا يَنْفَعُ الَّذِينَ كَفَرُوا إِيمَانُهُمْ وَلَا هُمْ يُنْظَرُونَ (29)

ای پیامبر، بگو: روز فتح فرا می‌رسد، ولی در آن روز ایمانِ کسانی که کفر ورزیده‌اند سودی برایشان ندارد و عذاب آنان را فرا می‌گیرد و هیچ مهلتی به آنان داده نمی‌شود.

فَأَعْرِضْ عَنْهُمْ وَانْتَظِرْ إِنَّهُمْ مُنْتَظِرُونَ (30)

پس روی از آنان برتاب و در انتظار آن باش که خداوند حق را بر باطل چیره سازد و تو را پیروز گرداند; آنان در انتظارند که با مردن و یا کشته شدن تو، دعوتت پایان پذیرد.